Tadaa !
Par 1 De Hybrideauto
Verbrandinsmotor
Voor transport is energie nodig.
Auto heeft daarvoor verbrandingsmotor:
• 4 zuigers
• 4 cilinders (per cilinder een zuiger)
• 2 kleppen : inlaatklep en uitlaatklep
In verbrandingsmotor explodeert brandstof zuigers in beweging as ronddraaien.
Vier stappen van beweging zuiger:
Inlaatslag
Lucht en bezinedamp worden naar binnen gezogen.
Compressieslag
Zuiger omhoog Volume neemt af druk hoger
Bougie geeft vonk brandstof explodeert
Arbeidsslag
Zuiger wordt naar beneden gestoten inlaatklep open
Uitlaatslag Uitlaatklep open uitlaatgassen verlaten auto via knalpijp
Elektromotor
(Eenvoudige) elektromotor:
• 2 magneten -- zitten stil stator
• Spoel (elek. magneet) – draait rond tussen magneten rotor
Stroom omdraaien polen snel wisselen rotor afstoten / aantrekken draaien.
Hybrideauto
Minstens 250km willen kunnen rijden = je wilt actieradius van 250km.
Zuinige benzineauto ong 15l benzine.
Met elektrisch aangedreven auto minstens 250 gewone accu’s nodig!!!
Dus: auto met alleen elek motor is niet handig.
Daarom hybride auto: elek motor + verbrandingsmotor.
Mogelijkheden:
1) Je gebruikt verbrandingsmotor om generator rond te laten draaien en elek motor voor aandrijving vd auto.
2) Je gebruikt beide voor aandrijving. Optrekken: verbrandingsmotor. Constante snelheid: elek motor.
Waterstofauto
Voorraden olie en aardgas beperkt: benzine en diesel ooit op.
Daarom waterstof als brandstof.
Stroom door water laten lopen = waterstofgas.
Alleen waterdamp als uitlaatgas, daarom goed voor milieu.
Fijn stof
Fijn stof: verzamelnaam allerlei kleine stofdeeltjes in de lucht die om je heen zweven.
O.a. stuifmeel, zout en woestijnstof. Maar ook deeltjes roet en hele kleine stukjes rubber. Rubber en roet komen er door het vervoer. Rubber wordt van de banden afgescheurd en roet komt uit de motoren. Deze deeltjes verslechteren de luchtkwaliteit.
Het probleem van roetdeeltjes door diesel is verdwenen als iedereen op waterstof rijdt.
Maar zolang dat nog niet zo is, is er een roetfilter.
Halverwege uitlaatsysteem zit de roetfilter die alle deeltjes om de paar honderd km verbrandt.
Par 2 Wrijving
Kracht die je tegenwerkt heet wrijvingskracht
Luchtwrijving
Kracht die je tegenwerkt als je beweegt, luchtwrijving, hangt af van:
1. Snelheid waarmee je door lucht beweegt: Grote snelheid = veel luchtwrijving.
2. Grootte van frontoppervlak: Groot frontopp = veel luchtwrijving
3. Vorm: Mooi gestroomdlijnd = weinig luchtwrijving.
Schuifwrijving
Voorwepen over elkaar schuiven: blijven haken door oneffenheden.
Kracht die je tegenwerkt als je iets verschuift, schuifwrijving, hang af van:
1. Massa van schuivende voorwerp: Zwaar = veel schuifwrijving.
2. Soort contactopp: ruwe oppervlakken = veel schuifwrijving.
Schuifwrijving is niet altijd hinderlijk: bij alle remsituaties schuren en schuiven oppervlakken over elkaar.
Rolwrijving
Door ronde dingen neemt schuifwrijving af.
Kracht die je tegenwerkt als je ergens mee rolt, rolwrijving, hangt af van:
1. Massa van rollende voorwerp: zwaar = veel rolwrijving.
2. Vervorming van contactopp: veel vervorming = veel rolwrijving.
Rolwrijving kleiner is dan schuifwrijving lagers. Alles draait hier rond de ronde rollende staafjes.
Windtunnels
Stroomlijnen wordt uitgetest in windtunnel:
Grote buis waar aan een kant aantal zware ventilatoren zijn geinstalleerd.
Waar wervelingen zijn, fladderen touwtjes in het rond.
In windtunnels wordt dus onderzocht welke vorm, soort en afwerking van materialen de laagste luchtwrijving oplevert.
Wrijving kan ook heel nuttig zijn!
Zonder wrijving zou je een regenbui niet overleven door de snelheid van een regendruppel(!). Die wordt door wrijving heel erg afgeremd!
Par 3 De trein
De trein
Gewone trein: elke 4 wielen aangedreven door elek motor. Hoge spanning: 1500 Volt tussen rails en bovenleiding. Zolang je geen verbinding tussen polen maakt, is het niet gevaarlijk.
De Hybridetrein
In locomotief zit naast elek motor vaak ook nog dieselmotor drijft generator aan generator levert spanning waarmee elek motor ook kan werken.
Locomotief is dus hybride!
Je hebt ook nog de hogesnelheidstrein : veel ichter, gunstigere vorm, maar wel overal bovenleiding nodig.
Maglev-trein
Maglev-trein rijdt in een soort geul. In zijkanten van geul zitten spoelen. Stroom door spoelen magnetisch en krachten uitoefenen op elkaar N stoot N af en Z trekt N aan (op dit moment zit N beneden en Z en is de pool vd trein N).
2e stel spoelen in geul, stroom in juiste richting sturen trein gaat vooruit.
Persoonskilometer
Persoonskilometer: wat bepaalt de prijs van het transport:
1. Aanschafprijs
2. Loonkosten transportpersoneel
3. Prijs energie
Het transportmiddel met grootste aantal persoonskilometers verbruikt minste energie per passagier.
Zie voorbeelden.
Logistiek houdt zich bezig met het regelen van het transport.
Par 4 vliegtuig en boot
Het vliegtuig
Vliegtuig wordt aangedreven door straalmotor.
Deeltjes kunnen alleen via achterkant motor verlaten vliegtuig spuwt met enorme kracht vooruit .
Lucht ontsnapt uit een ballon.
Dus uitstromende deeltjes oefenen een kracht uit op de ballon: actiekracht.
Dan ondervindt de ballon een kracht in de andere richting: reactiekracht.
Regel:
Ze zijn het tegenovergestelde van elkaar, dus:
Actiekracht = -reactiekracht
Ofwel:
Factie = Freactie.
Vorm van de vleugels en het gebruik van de kleppen zorgen ervor dat het vliegtuig kan opstijgen, dalen en dat het niet omlaag valt.
De boot
Boot bijna altijd grote verbrandingsmotor, die laat de schroef ronddraaien. De schroef zorgt voor de actiekracht (het water naar achteren duwen). Reactiekracht: boot gaat naar voren.
De Hovercraft
Hovercraft is een soort boot die boven land en water kan zweven door middel van grote ventilatoren onder de boot. Hij gaat vooruit door een ventilator achterop, die de lucht wegduwt.
De Helikopter
De helikopter kan recht omhoog landen/opstijgen. Dat komtdoor de rotorbladen. De piloot laat die steeds sneller ronddraaien. De vorm van de bladeren zorgt ervoor dat de lucht op de draaiende bladen een kracht omhoog uitoefent. Stel dat de reactie van de bladen rechtsom is, door het principe
Actie = -reactie gaat de helikopter zelf in de andere richting draaien. Om dat te voorkomen zit op de staart nog een kleine staartrotor. Deze levert een kracht die de draaiing van de heli moet tegenwerken. Hierdoor kan niet alleen maar kracht omlaag of omhoog, maar ook naar voren, naar achteren naar links of rechts.
Chinook-helikopter: achter en voren rotorbladen die allebei andere kant op draaien (geen staartrotor nodig).
In een jetski zit een soort ‘waterstraal’ motor.
Par 5 onder de motorkap
• Startmotor - koelsysteem
• Verdeler - uitlaat en katalysator
• Dynamo en accu
• Luchtinlaat en turbo
Natuurkunde & Techniek Sensor H1 2VWO
-
- (Corrupte) Global Moderator
- Berichten: 417
- Lid geworden op: 02-02-2010 18:19